Kolejny rok działalności ARDK i kolejne podsumowanie. Rok dla nas szczególny, rok kontynuacji działań rozpoczętych w poprzednich latach, ale także zupełnych nowości. Rok szczególnie szerokiej współpracy. W 2023 zrobiliśmy krok milowy w działalności, rejestrując Akcję jako stowarzyszenie i wynajmując siedzibę. Ta przestrzeń służy nie tylko nam, ale także innym organizacjom pozarządowym z Krakowa. Zostaliśmy też pracodawcami, co na początku naszej działalności nawet nam nie przychodziło do myśli 😉
Byliśmy pośrednio lub bezpośrednio zaangażowani w ponad 40 różnych tematów. Aktywnie uczestniczyliśmy w debacie publicznej, występując 150 razy w mediach lokalnych i ogólnopolskich – czyli średnio co 2,5 dnia! Tradycyjnie już pisaliśmy petycje, uczestniczyliśmy w panelu transportowym, pilnowaliśmy konsultacji społecznych i ich wyniku. Dziesiątki razy występowaliśmy po oficjalne dokumenty w trybie dostępu do informacji publicznej. Występowaliśmy w różnych debatach i pokazywaliśmy, jak efektywnie angażować się w miasto. Odwiedzaliśmy miejską radę, występując na jej obradach.
Uruchomiliśmy także szeroką inicjatywę – Koalicję Ruchów Krakowskich “Wspólnie dla Miasta”. Bo razem możemy więcej. Nie zapominamy o naszych korzeniach, wciąż wychodząc na ulicę i tradycyjne protesty, gdy władza nie chce słuchać swoich obywatelek i obywateli. Braliśmy udział w debatach, konferencjach, wizytach studyjnych w innych miastach w Polsce i Europie. Razem z kilkudziesięcioma ruchami miejskimi z całego kraju przygotowaliśmy dla nowego parlamentu 100 propozycji na rzecz miast. Nieustannie zachęcamy do działania wspólnie z nami, organizując spotkania otwarte i prowadząc otwartą rekrutację dla wolontariuszy i wolontariuszek. Dołącz do nas, wypełniając ankietę!
1. Likwidacja drugiej urzędowej telewizji
W styczniu 2023 zebraliśmy podpisy pod projektem uchwały ws. likwidacji miejskiej spółki Kraków 5020. To ona wydawała miliony na drugą magistracką telewizję, której prawie nikt nie oglądał. Przy okazji, pierwszy raz w Krakowie, przetestowaliśmy zbieranie podpisów pod obywatelską inicjatywą uchwałodawczą online. W kwietniu 2023 uchwała została przyjęta przez Radę Miasta. Telewizja zniknęła z codziennej ramówki, wciąż jednak publiczne środki są kierowane na projekt, który zmienił tylko swój format. Prezydent zapowiedział likwidację spółki przez połączenie z innymi miejskimi jednostkami. Będziemy nadal monitorować tę sprawę.
2. Krakowski Panel Transportowy
Braliśmy udział w konsultacjach dotyczących przeprowadzenia KPT, na których zadbaliśmy o to, żeby panel był faktycznym miejscem wysłuchania głosu mieszkańców w temacie niezbędnych zmian – zarówno jeśli chodzi o pomysły jak i sposób ich wprowadzania. W trakcie samego panelu nasi przedstawiciele byli częścią zespołu monitorującego, dbaliśmy o zgodność przeprowadzania panelu zgodnie z zasadami. W przyszłości planujemy ocenę wdrożenia prawie setki rekomendacji panelu, żeby na miłej rozmowie się nie skończyło!
3. Inwestycja ZZM nad Rudawą, użytek ekologiczny
Rok 2023 był dość pechowy dla Łąk nad Rudawą. Pomimo licznych protestów mieszkańców i rozpoczęcia procedury utworzenia na obszarze Łąk użytku ekologicznego ruszyła inwestycja ZZM polegająca na budowie ścieżki pieszo-rowerowej na tym terenie. Nie uwzględniono uwag mieszkańców dot. braku audytu rowerowego dla planowanej trasy, faktu, że trasa przecina łąki będące siedliskiem derkacza, który jest pod ścisłą ochroną gatunkową, a także możliwości poprowadzenia trasy wałem przeciwpowodziowym. Weryfikacja wszystkich dokumentów wykazała, że prace zostały rozpoczęte bez zgody RDOŚ na zniszczenie siedliska gatunku objętego ścisłą ochroną (derkacz). Ponadto w trakcie spotkania z mieszkańcami, na którym obiecano rezygnację ze strefy piknikowo-grillowej, na tereny łąk wjechał ciężki sprzęt, a strefa ta powstała, pomimo obietnic. Zniszczenia jakich dokonała owa inwestycja można obserwować do dziś.
4. Igrzyska Europejskie
Mimo naszych starań, wielomiesięcznych protestów i obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej – na przełomie czerwca i lipca odbyły się III Igrzyska Europejskie, impreza mało prestiżowa, ale bardzo kosztowna. Już w listopadzie 2019 roku protestowaliśmy przeciwko temu pomysłowi jako część inicjatywy “Mieszkańcy przeciw igrzyskom”. Wcześniej twarde “nie” dla Igrzysk Zimowych powiedziała społeczność miasta w ramach referendum. Nadal nie znamy ostatecznych kosztów tego wydarzenia. Wiemy, że zamiast 10 dni polityczno-sportowego festynu można było w dużej mierze rozwiązać systemowo jeden z problemów dotyczących nie tylko Krakowa, ale całej Małopolski.
5. Zakrzówek
Rok 2023 dla Zakrzówka to przede wszystkim ocena realizacji oddanej przez miasto i ZZM inwestycji. Wciąż uważamy, że inwestycję można było przeprowadzić taniej i z większym poszanowaniem przyrody i krajobrazu. Poruszaliśmy ten temat kilkakrotnie, jednocześnie przypominając historię walki o Zakrzówek, która sięga 2005 roku i postulatów wpisania tych terenów do programu Natura 2000. Byliśmy też jedną z organizacji, które sprzeciwiły się budowie parkingu przy ul. Twardowskiego i nagłaśniały problem zakrzówkowej samochodozy. Pośmieszkowaliśmy także z wystawionego urzędnikom i dyrektorowi Kempfowi pomnika-wagonika, o którym trudno będzie zapomnieć, podobnie jak o deklaracjach dyrektora, że siatki zarosną i nie będzie po nich śladu. 😉
6. Białe Morza
Początkiem roku ukazał się raport z konsultacji społecznych będących wynikiem naszych starań, a ponieważ miasto uruchomiło propagandę, że mieszkańcy Krakowa rzekomo chcą na Białych Morzach boisk do rugby, to pokusiliśmy się o własne podsumowanie raportu. Na szczęście z liczbami nie da się dyskutować i tak jak przez ostatnie lata, tak i w tym roku, pilnowaliśmy trzymania się założeń projektów z Budżetu Obywatelskiego i wniosków z konsultacji. Dzięki naszym interwencjom i projektom do BO przy wjeździe na Białe Morza pojawił się szlaban, który skutecznie ograniczył rozjeżdżanie terenu samochodami, pojawiły się również ławki. Niestety nadal nie otrzymaliśmy informacji co dalej i wciąż czekamy. Działania w temacie Białych Mórz będziemy kontynuować do skutku – dopóki nie otrzymamy jasnych i nieodwoływalnych informacji, że powstanie tam ogólnodostępny park. Zresztą nie wyobrażamy sobie, by miało być inaczej skoro w swojej najnowszej broszurze “Kraków 2024 – instrukcja obsługi” miasto chwali się Białymi Morzami jako parkiem.
7. Analiza transportowa na podstawie rankingu TomToma
Sekcja transportowa ARDK wzięła na tapet coroczny ranking najbardziej zakorkowanych miast świata według popularnej usługi nawigacyjnej. Kluczowe wnioski są takie, że w Krakowie mimo wysokiego miejsca, najszybciej podróżuje się samochodem, a miasto robi dobrą minę do złej gry, tj. dalej wydaje miliardy na miejskie autostrady, a jadące wolno tramwaje i stojące w korkach autobusy to prawdziwe oblicze polityki transportowej miasta.
8. Las Witkowicki
Podjęliśmy starania o utworzenie parku XXL przy Prądniku i poszerzenie leśnej otuliny dla istniejącego tam użytku ekologicznego. Niestety, jak to w Krakowie, wszystkie uwagi do MPZP, które złożyliśmy, zostały odrzucone. 5 kwietnia podczas sesji procedowano druk dotyczący przyjęcia MPZP Las Witkowicki. Pomimo faktu, że Prezydent uwzględnił wszystkie uwagi mieszkańców/właścicieli działek, aby zostawić je w obecnym przeznaczeniu (rolnym) Radni zdecydowali o odrzuceniu Planu, co w konsekwencji odsuwa o kolejne min 2 lata przystąpienie do realizacji projektu Park XXL. Radna Teodozja Maliszewska swym łzawym wystąpieniem zdobyła Oscara w kategorii najbardziej dramatyczne i niemerytoryczne wystąpienie podczas sesji RMK. Jesienią wróciliśmy do tematu przy okazji kolejnej już próby utworzenia MPZP, który umożliwiłby realizację idei Parku XXL (MPZP Witkowice- Dolina Prądnika). Zorganizowaliśmy spacer edukacyjny połączony z promocją możliwości składania wniosków do MPZP Witkowice- Dolina Prądnika. Wnioski do tej pory nie zostały rozpatrzone.
9. MPZP Podwawelskie - finał sprawy
Działania wokół planu miejscowego dla os. Podwawelskiego zaczęliśmy kilka lat temu wraz z lokalnymi mieszkańcami. Zorganizowaliśmy wtedy mobilny punkt zbierania uwag do planu na terenie osiedla, dzięki czemu ponad tysiąc osób przekazało swój punkt widzenia na ręce prezydenta Majchrowskiego. Pod koniec 2023 r. plan został wreszcie uchwalony w wersji nazwanej kompromisową. Co prawda na części działek tzw. “ogrodnika” dopuszcza zabudowę, jednak nie tak intensywną jak pierwotnie planowano. Kolejny krok to wykup terenów z rąk prywatnych i stworzenie tam Parku Podwawelskiego. Może powinien nosić imię wybitnego architekta odpowiedzialnego za osiedle, który zmarł w zeszłym roku – prof. Witolda Cenckiewicza?
10. Budżet Obywatelski
Uczciwszy wszystkie kontrowersje związane z Budżetem Obywatelskim (w tym roku odbyła się jego 10-ta edycja), również w 2023 roku złożyliśmy projekty w różnych dzielnicach (m.in. I Stare Miasto, VI Bronowice i XIII Podgórze), a także flagowy już projekt ogólnomiejski “Stwórzmy wspólnie las krakowian”. Część z nich będzie realizowana, w tym właśnie projekt lasu!
11. Park Bednarskiego (spacery, kontrole, otwarcie, urodziny)
Tuż przed oficjalnym otwarciem parku Bednarskiego, sprawdziliśmy, czy urzędnicze zapewnienia są czegoś warte. Wypadło lepiej niż gorzej, nie zostały zrealizowane niektóre z założonych kontrowersyjnych elementów remontu. Natomiast bramy, barierki, punkt widokowy, scena plenerowa zniknęły na zawsze. Byliśmy również na uroczystym otwarciu, aby zobaczyć ostateczny kształt parku. Niestety nie wszystkie postulaty mieszkańców zostały spełnione, trudno, za to park otrzymał toaletę, nowe ławki, latarnie (trochę ich za dużo), alejki i plac zabaw. Wyremontowano schody prowadzące do parku od strony ul. Zamoyskiego i gloriettę, w której rozgościła się kawiarnia. Jesteśmy zadowoleni, bo mobilizacja mieszkańców pokazała, że nawet w gotowym projekcie, z już wybranym wykonawcą, po rozstrzygniętym przetargu, można wprowadzać zmiany i to jest piękny dowód na to, że jak się chce, to się da. A w lipcu świętowaliśmy 127 urodziny parku, było spotkanie z wnukiem założyciela parku – Wojciechem Bednarskim, tort, dmuchanie świeczek i pamiątkowe zdjęcie pod pomnikiem Bednarskiego, to już tradycja! Cała sprawa parku Bednarskiego zawiązał niezwykłą społeczność, która do dziś działa dla dobra samego parku, jak i całej dzielnicy!
12. Monitoring rzek
Monitoring rzek w Krakowie (i nie tylko) – od Wisły po Wilgę – to dla Akcji bardzo ważna sprawa. Już w marcu 2023 upomnieliśmy się o dobrostan Wisły, by nie powtórzyła się katastrofa odrzańska. Ale katastrofa ekologiczna, która wydarzyła się w lipcu 2023 na Wildze, pokazuje, jak wiele jeszcze jest do zrobienia. Apelowaliśmy już w latach minionych i nadal apelujemy m.in. o zwiększenie kontroli w celu zmniejszenia/ wyeliminowania zrzutów ścieków do rzeki przez przedsiębiorstwa i osoby prywatne, zadbanie o ochronę roślinności i całego ekosystemu łęgowego na brzegach, a także – jeśli chodzi na przykład konkretnie o Wilgę – o zabezpieczenie Wilgi na wysokości Białych Mórz w Krakowie, odbetonowanie dna, które czyni z Wilgi kanał i usunięcie stopnia przy ujściu do Wisły.
13. Strategia Rozwoju Krakowa 2030/2050
W marcu 2023 miały miejsce konsultacje dotyczące strategii rozwoju Krakowa 2030/2050. Dokument wytycza główne kierunki, w których powinno rozwijać się miasto. Ma także naprawiać to, co dziś w mieście nie działa. Na jego podstawie powstaną kolejne dokumenty i plany, na bardziej szczegółowym poziomie. Jako ARDK przygotowaliśmy podsumowanie dokumentu oraz wskazaliśmy pytania, uwagi i rekomendacje w ramach wolnych wniosków.
14. Działania antymyśliwskie
Wspólnie z innymi pro zwierzęcymi inicjatywami zorganizowaliśmy kilka wydarzeń antyłowieckich. W kwietniu udało nam się doprowadzić do wycofania patronatu Prezydenta Miasta Krakowa nad targami łowieckimi, co – mamy nadzieję – jest pierwszym krokiem do całkowitej rezygnacji z organizowania podobnych imprez w Krakowie w przyszłości. Protestowaliśmy również przeciwko obchodom Hubertusa, z tej okazji zorganizowany został I Antymyśliwski Bal Charytatywny, z którego dochód w całości przekazano na działanie Krakowskiego Ruchu Antyłowieckiego.
15. Hulajnogi
W 2022 roku proponowaliśmy pięć kroków celem normalizacji funkcjonowania hulajnóg w mieście. Długo słyszeliśmy od urzędu, że “się nie da”. Jednak w ubiegłym roku okazało, że jednak się da i hulajnogi w obrębie drugiej obwodnicy mogą być parkowane wyłącznie w wyznaczonych miejscach, wprowadzono ich limit, a operatorzy zaczęli płacić za zajęcie publicznego terenu – zgodnie z naszą propozycją. W 2023 przypominaliśmy też podstawy użytkowania hulajnóg na minuty – jak je parkować i jak się na hulajnodze bezpiecznie poruszać (stosowne przepisy reguluje znowelizowana w 2021 r. ustawa Prawo o ruchu drogowym).
16. Tramwaj na Mistrzejowice
Inwestycja KST IV Meissnera-Mistrzejowice, znana jako „Tramwaj na Mistrzejowice”, kontrowersje budzi od dawna. W praktyce jest to gigantyczna, przeskalowana inwestycja drogowa, a linia tramwajowa jest jedynie kwiatkiem do kożucha. W lipcu czynnie protestowaliśmy przeciwko wycince 1059 drzew, pokazując dokładną szerokość tramwaju przy pomocy specjalnej instalacji. W projekcie wprowadzono nieznaczne zmiany, jednak trudno je nazwać pełnym sukcesem.
17. Drzewa na dziedzińcu Norbertanek
Apelowaliśmy o zabezpieczenie drzew na zabytkowym dziedzińcu Klasztoru Norbertanek, które miały zostać wycięte przy okazji jego remontu. Z przeprowadzonej ekspertyzy dendrologicznej nie wynikała konieczność usunięcia drzew, gdyż ich stan jest dobry. W ekspertyzie nie wskazano również konieczności ich wycięcia ze względów bezpieczeństwa. Sugestia wycinki motywowana jest jedynie możliwym pogorszeniem stanu drzew w wyniku prowadzenia remontu nawierzchni.
18. Modrzejówka - wsparcie
Wspieraliśmy także apel i petycję o wykupienie zabytkowej willi Modrzejówka wraz z ogrodem i włączyć ją do parku Młynówka Królewska. Inicjatywa mieszkanek Krowodrzy zakończyła się sukcesem i teraz popadająca w ruinę Modrzejówka ma szansę stać się unikatowym miejscem na lokalnej mapie Krowodrzy i całego Krakowa! Miejscem związanym z historią, kulturą, sztuką, rekreacją, czy edukacją ogrodniczą.
19. Koalicja Ruchów Krakowskich “Wspólnie dla miasta”
15 czerwca tego roku ogłosiliśmy powstanie Koalicji Ruchów Krakowskich “Wspólnie dla miasta”. Wcześniej, przez kilkanaście miesięcy przedstawiciele i przedstawicielki kilkunastu krakowskich organizacji – w tym ARDK – oraz liderzy i liderki z różnic dzielnic miasta pracowali nad „miastopoglądem”, wizją miasta, w którym chcemy mieszkać. Efektem jest 21 tez, podzielonych na cztery obszary tematyczne (klimat i środowisko; przestrzeń i transport; demokracja i zarządzanie; społeczeństwo i gospodarka – tu wszystkie tezy). Tezy te, razem z think tankiem powołanym przez KRK “Wspólnie dla miasta”, chcemy wnosić na miejską agendę. Oprócz tego razem z Koalicją zorganizowaliśmy kilka edycji “Park2Park”, łącząc parki z różnych dzielnic, a także debatę przedwyborczą z kandydatami do Sejmu oraz Krakowski Kongres Miejski: Początek. Ciąg dalszy nastąpi!
20. NIE dla S7 przez Kraków
W ubiegłych latach nasze zaangażowanie w sprawę S7 sprowadzało się jedynie do podpisywania petycji, nigdy nie zabieraliśmy głosu w tej sprawie. W tym roku wzięliśmy udział w spotkaniach informacyjnych, postanowiliśmy również spotkać się z mieszkańcami dzielnicy Swoszowice sprzeciwiającymi się proponowanym wariantom przebiegu S7 i udzielić im wsparcia. Opowiedzieliśmy się za rezygnacją ze wszystkich przedstawionych wariantów i skupieniem się na bezkolizyjności obecnego przebiegu Zakopianki, poprzez budowę estakad i tuneli na istniejących skrzyżowaniach, budowę kładek dla pieszych, a także na rozbudowie połączeń kolejowych. Żałujemy, że nie udało nam się bardziej zaangażować w sprawę, choć zapewne w nadchodzącym roku temat wróci i jeszcze będziemy mieli okazję.
21. Kładka Kazimierz-Ludwinów - głos w dyskusji
Otworzyliśmy dyskusję, czy kładka łączy czy dzieli, bo po 17 latach od powstania projektu dużo w Krakowie, a szczególnie na Kazimierzu i Ludwinowie się zmieniło. Oddolna inicjatywa mieszkańców „Bulwar to my!” mocno podkreślała fatalny wpływ inwestycji na przyrodę i życie mieszkańców oraz jej abstrakcyjnie wysoki koszt 113 mln. Wnieśli uchwałę pod obrady RMK, w której apelowali o zaniechanie budowy “kładomostu”, jak nazwali ogromną budowlę. Kładka jednak powstanie, jak będzie wyglądał na jej tle Wawel i Skałka, ocenimy za dwa lata, choć może być i za trzy.
22. Katastrofa na Wildze
W lipcu byliśmy świadkami tragicznego wydarzenia, w wyniku którego zginęło około tysiąca ryb. Niestety sprawa została umorzona przez prokuraturę. Wilgą zajmujemy się niemalże od początku istnienia Akcji – wnioskowaliśmy nie tylko o badania i ochronę nadrzecznej roślinności, ale i o zabezpieczenie Wilgi na wysokości Białych Mórz. Przy okazji katastrofy na Wildze po raz kolejny wystosowaliśmy wniosek o utworzenie miejskiego monitoringu rzek. Na razie bezskutecznie, ale będziemy go ponawiać.
23. Kampania CHodziOŻycie - BRD w Krakowie
Po głośnym wypadku na Al. Mickiewicza zdecydowaliśmy się dołączyć do ogólnopolskiej kampanii. Bardzo szybko okazało się, że nasi obserwujący na mediach społecznościowych raportują nielegalne wyścigi w wielu miejscach Krakowa. Policja mimo starań nie jest w stanie wszystkich złapać, a w Krakowie są tylko 3 fotoradary. Napisaliśmy list otwarty do prezydenta miasta, a pod koniec roku ogłoszono, że pojawi się aż 17 nowych urządzeń do automatycznego pomiaru prędkości.
24. Użytek ekologiczny Las Łęgowy w Przegorzałach
Tegoroczne działania wokół lasu w Przegorzałach skupiły się na monitorowaniu działań miasta w sprawie budowy Tras Pychowickiej i Zwierzynieckiej, które po konsultacjach społecznych – podczas których byliśmy bardzo aktywni – zostały zawieszone. Zorganizowaliśmy również kolejny spacer przyrodniczy, tym razem w ramach inicjatywy Wspólny Las, by jeszcze raz pokazać piękno tego miejsca i zwrócić uwagę na konieczność jego ochrony.
25. Park2Park z KRK
Razem z Koalicją Ruchów Miejskich zorganizowaliśmy sześć wydarzeń z cyklu Park2Park. To autorska inicjatywa, której celem jest pokazanie, że mamy jeszcze w Krakowie miejsca na duże parki i lasy. W różnych dzielnicach Krakowa, póki pogoda sprzyjała, odbyły się wspólne spacery, spotkania i warsztaty, dzięki którym – razem z lokalnymi mieszkankami i mieszkańcami – mamy nadzieję skuteczniej działać w celu ochrony istniejących i tworzenia nowych terenów zielonych w Krakowie. Odwiedziliśmy Grzegórzki (te dwukrotnie!), Witkowice, Bronowice, Fabryczną oraz okolice rzeki Dłubni.
26. Miejska Agenda Parlamentarna 2023
60% Polaków i Polek mieszka w miastach – i sprawy miejskie musiałby się znaleźć w dyskusjach przed wyborami parlamentarnymi w październiku. Razem z innymi ruchami miejskimi z całego kraju przygotowaliśmy MAP, czyli Miejską Agencję Parlamentarną – sto propozycji dla lepszych miastach. Wiele problemów i wyzwań dotyczy większości z naszych miast. Zdiagnozowaliśmy najbardziej palące problemy, które można rozwiązać tylko na poziomie centralnym w sześciu głównych obszarach. 3 października zaprezentowaliśmy pełen raport, efekt wielomiesięcznych działań, na konferencji prasowej w Warszawie, przed budynkiem Sejmu.
27. Tramwaj na Górkę Narodową
W czasie monitorowania inwestycji Tramwaj na Górkę Narodową ujawniliśmy lekceważenie ochrony drzew w procesie inwestycyjnym. Brak zabezpieczeń, składowanie materiałów budowlanych (w tym cementu( pod drzewami, operowanie ciężkim sprzętem tuż pod drzewami doprowadziło do zniszczenia pięciu drzew. W związku z brakiem kar umownych wykonawca nie poniesie za to zadnej odpowiedzialnosci. Ponadto okazało się, że co najmniej pięć drzew zostało wyciętych niezgodnie z uzyskana decyzja ZRID.
W trakcie monitorowania stanu zabezpieczenia drzew zauważyliśmy, że wykonawca dopuszcza się zakopywania odpadów budowlanych. Dzięki licznym pismom do ZIM, WIOŚ i nadzoru budowlanego udało się doprowadzić do oczyszczenia gleby nad potokiem Sudół.
Monitorowaliśmy i alarmowaliśmy w sprawie sadzenia drzew w mrozie i błocie. Wielokrotnie zwracaliśmy na brak uwzględnienia bioróżnorodności w projekcie nasadzeń (za 50 różnych gatunków drzew nasadzono 5 gatunków), na stosowanie odmian ogrodowych zamiast odmian drzew o pełnych koronach. Ponadto, zgodnie z informacją, która otrzymaliśmy od ZIM, ani ZIM ani wykonawca nie posiadają zgody Rady Miasta na zniesienie zakazów obowiązujących na terenie użytku ekologicznego Dolina Prądnika, co oznacza, że prace na tym terenie zostały wykonane z naruszeniem art. 45 Ustawy o ochronie przyrody.
28. Petycja ws.wprowadzenia standardów ochrony drzew
Walka o zabezpieczenie drzew na terenie Inwestycji Tramwaj na Górkę Narodową, a także fakt, że w umowie brak było zapisanych kar za niszczenie drzew, zainspirowała nas do stworzenia petycji w sprawie wprowadzenia w Krakowie Standardów ochrony drzew w procesie inwestycyjnym. Standardy takie funkcjonują już w wielu miastach Polski. Co więcej ich wprowadzenie nie wiąże się z kosztami, gdyż takie standardy zostały opracowane w ramach funduszy europejskich i są ogólnodostępne na stronie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Petycja została podpisana przez ponad 700 osób.
29. Termowizja - miejska wyspa ciepła
Miejska wyspa ciepła zabija. Drzew i zieleni potrzebujemy w mieście jak nigdy wcześniej. Idąc za raportem naukowców z Barcelona Institute for Global Health, dokonaliśmy pomiarów termowizyjnych i zestawiliśmy ze sobą miejsca zielone i zabetonowane w różnych miejscach Krakowa (pomiary wykonano 16 sierpniaw godzinach 13-15, przy częściowym zachmurzeniu i temperaturze powietrza 31 stopni Celsjusza). Wniosek jest nieustannie jeden i ten sam: potrzebujemy więcej drzew dających cień, by zmniejszyć śmiertelność spowodowaną upałami?
30. Dawny obóz Płaszów - ciąg dalszy
Latem 2023, niemal dwa lata po naszych protestach ruszyły pierwsze prace budowlane na terenie dawnego obozu Płaszów (KL Plaszow). Uruchomiliśmy społeczny nadzór nad tą inwestycją w ramach inicjatywy “Mamy oko na…”, cyklu wirtualnych wydarzeń, który pozwala mieszkankom i mieszkańcom Krakowa spoglądać z troską i czerpać informacje o poszczególnych inwestycjach w mieście. Mamy oko także na Miejsce Pamięci KL Plaszow.
31. Hałas w mieście
Tematem, którym w 2023 roku zajęliśmy się po raz pierwszy, jest hałas w mieście – tak powszechny, że wydawałoby się, że już każdy z nas się do niego przyzwyczaił. Hałas komunikacyjny, spowodowany zwiększeniem natężenia ruchu oraz rajdami samochodowymi, może być szczególnie uciążliwy dla naszego zdrowia psychicznego. Razem z Fundacją Otwarty Plan oraz mieszkańcami i mieszkankami Starego Podgórza podjęliśmy działania, aby zmniejszyć zanieczyszczenie hałasem i stworzyć dzielnicę przyjazną dla ludzi. Działania te chcielibyśmy później rozszerzyć na inne dzielnice Krakowa.
32. Stop Smród na południu - petycja i działania
Kolejny dowód na to, że presja ma sens! Tym razem chodzi o realną walkę ze smrodem na południu Krakowa. W październiku złożyliśmy petycję, domagając się m.in. zabezpieczenia środków na hermetyzację miejskiej oczyszczalni Płaszów i aktualizacji dokumentu diagnozującego źródła smrodu. Zorganizowaliśmy też konferencję prasową wystąpiliśmy na Radzie Miasta. W grudniu Prezydent wpisał 40 milionów na hermetyzację oczyszczalni Płaszów w budżecie na lata 2025-2027 (a dokładniej do Wieloletniej Prognozy Finansowej). Według szacunków miasta oczyszczalnia w Płaszowie odpowiada za ok. 40 proc. “uciążliwości zapachowych” w południowo-wschodnich dzielnicach Krakowa. Jest konkret, są fundusze – to dobry kierunek.
33. Debata wyborcza z KRK
Niedługo przed wyborami parlamentarnymi, 5 października, odbyła się Krakowska Debata Wyborcza 23, w której wzięli udział przedstawiciele i przedstawicielki wszystkich komitetów. Do organizatorów należała Koalicja Ruchów Krakowskich “Wspólnie dla Miasta” oraz Koło Naukowe Publicystyki Politycznej z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas debaty poruszono tematy tak ogólnopolskie, jak i krakowskie – była mowa m.in. o wyzwaniach związanych z transportem, zielenią, partycypacją i planowaniem przestrzennym, a także o Krakowie, jako mieście akademickim, historycznym i biznesowym.
34. Skład Solny
Niezwykłe miejsce na mapie Krakowa, Skład Solny, w którym i Akcja ma swoją siedzibę, ma zostać zamknięte. Funkcjonujący symbiotycznie artyści i społecznicy, postanowili zjednoczyć się we wspólnym działaniu na rzecz pozostania w tym miejscu i przeniesienia budowy Planety Lema na Wesołą. Odbyły się spotkania z radnymi, przedstawicielami władz miasta i mieszkańcami Krakowa w czasie Otwartego Dnia Składu. Artyści i aktywiści pojawili się na obradach RMK i przedstawili swoje zdanie na proponowane przenosiny, odpowiedzieli na list otwarty literatów Krakowa oraz ogłosili postulat zorganizowania debaty. Debaty o funkcjonowaniu współpracy na linii samorząd – kulturalna i społeczna oddolna działalność – społeczność lokalna – mniejsze instytucje kultury – i in. Jej efektem mogłoby być wypracowanie rozwiązań, które mogłyby służyć w przyszłości nie tylko w Krakowie, lecz i w innych miejscach Polski.
35. Drzewa przy Centrum Muzyki
Budowa Centrum Muzyki od dawna budzi kontrowersje, także w kwestiach związanych z zielenią. Pod tą inwestycję wycięto rekordową ilość drzew – 30 sztuk, w tym wierzby o obwodach nawet 443 cm. Co gorsza, nasza wizja lokalna na terenie budowy jasno wskazała, że pozostałe drzewa nie zostały prawidłowo zabezpieczone. Pod większością z nich składowane są ciężkie materiały budowlane, w jedno wbito gwoździe, żeby powiesić na nich kable, a blisko pni, po wrażliwych systemach korzeniowych każdego drzewa, jeździ ciężki sprzęt budowlany. Ta sprawa to kolejny przyczynek do naszej petycji o wprowadzenie standardów ochrony drzew w procesie inwestycyjnym na terenie gminy Kraków.
36. Krakowski Kongres Miejski z KRK
2 grudnia w ramach Koalicji Ruchów Miejskich zorganizowaliśmy Krakowski Kongres Miejski – Początek, jako pewnego rodzaju podsumowanie oraz zapowiedź dalszych działań. Na wydarzenie złożyły się trzy punkty programowe:
- Podsumowanie półrocza think tanku KRK oraz dyskusja o porozumieniu dla rzek;
- Dyskusja „Oddolność w kulturze – kultura lokalna” z przedstawicielami instytucji kultury
- Wspólnie dla miasta, wspólnie dla dzielnic – dyskusja o tym, co ruchy miejskie chcą zmienić w Radach Dzielnic.
W tym ostatnim punkcie wystąpili przedstawiciele i przedstawicielki Akcji, którzy startowali w wyborach do Rad Dzielnic 10 grudnia!
37. Wybory do rad dzielnic z KRK
10 grudnia odbyły się wybory do Rad Dzielnic. To właśnie lokalni radni i radne mają wpływ na najbliższą okolicę, od remontów chodników i oświetlenia ulic aż po organizację wydarzeń kulturalnych. Koalicja Ruchów Krakowskich rekomendowała 45 osób w różnych okręgach całego miasta – także dzięki Waszym głosom w Radach zasiądą 23 osoby z Koalicji, w tym dwie osoby z Akcji!
38. Petycja odśnieżanie
Grudniowe opady śniegu przysporzyły mnóstwo kłopotów… pieszym, ponieważ miasto zadbało o odśnieżenie jezdni, ale już nie przejść czy chodników. Kraków zamienił się w labirynt, niedostępny dla osób z niepełnosprawnościami, seniorów czy rodziców z dziećmi w wózkach. Przygotowaliśmy petycję, wzywając do zapewnienia regularnego i prawidłowego odśnieżania wszystkich przejść dla pieszych, za które odpowiada miasto oraz o nakładanie mandatów na prywatnych właścicieli, którzy nie wywiązują się z obowiązku odśnieżania przejść dla pieszych.
A to nie wszystko!
Wspieraliśmy także tematy spoza Krakowa, jak Akcja Wspólny Las, protest przeciwko wycinkom w cennych górskich lasach Beskidu Małego, poszerzenie Rezerwatu Przyrody Madohora, petycja o równe prawa kierowców i pieszych, demonstracja solidarnościową z osobami zatrzymanymi przez policję w leśnym obozie w Bieszczadach czy powyborczy Manifest 100 dni.
Podglądaliśmy, jak funkcjonują ruchy miejskie w innych miastach Polski i Europy, biorąc udział w takich inicjatywach jak European Ideas Lab, Central Europe Civic Forum w Budapeszcie, Kongres Ruchów Miejskich w Gdańsku. Zaliczyliśmy też wyjazdy studyjne do Łodzi, Amsterdamu, Bratysławy i Wiednia.
A poza tym – dostaliśmy nagrodę w kategorii „Działania przyjazne środowisku” na gali LoveKraków.pl. Raz jeszcze dziękujemy za Wasze głosy, za to, że jesteście z nami i wspieracie działania na rzecz lepszego miasta.
Ciąg dalszy w 2024 roku… nastąpi! Chcesz działać z nami? Wypełnij ankietę!
