Jeśli podczas spaceru napotkasz wyjątkowe drzewo i chcesz, żeby stało się pomnikiem przyrody… nie czekaj, zgłoś je osobiście! To wcale nie takie trudne. W Akcyjnym poradniku podpowiadamy, co i jak!
Co to jest drzewo pomnikowe?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 4 grudnia 2017 r., istnieją dwa kryteria uznania drzewa za pomnikowe – jego obwód i/lub szczególne cechy.
Kryteria uznawania drzew za pomniki przyrody:
1. Obwód pnia nie może być mniejszy niż minimalny obwód pnia drzewa mierzony na wysokości 130 cm dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew (konkretne wytyczne co do obwodów dla poszczególnych gatunków znajdują się w tabeli poniżej)
2. Dane drzewo wyróżnia się wyróżnianie się wśród innych drzew tego samego rodzaju lub gatunku w skali kraju, województwa lub gminy, ze względu na:
- obwód pnia
- wysokość
- szerokość korony
- wiek
- występowanie w skupiskach (w tym w alejach lub szpalerach)
- pokrój lub inne cechy morfologiczne,
- inne wyjątkowe walory przyrodnicze, naukowe, kulturowe, historyczne lub krajobrazowe
Jak złożyć wniosek o pomnik przyrody?
- Znajdź, zauważ wokół siebie obiekt przyrody o niezwykłych walorach. Może to być drzewo, zgrupowanie drzew (aleja, szpaler itp.) ale także skała, jaskinia, źródło itp. Dowolny element przyrody ożywionej czy nieożywionej.
- Zrób zdjęcia pokazujące jego wyjątkowe cechy.
- Jeśli to drzewo, to spróbuj zmierzyć obwód na wysokości około 130 cm.
- Wypełnij wniosek i stwórz mapkę, na której zaznaczysz położenie obiektu przyrodniczego.
Jak wypełnić wniosek?
Wniosek oraz opis procedury znajdują się na stronie BIP pod linkiem -> https://www.bip.krakow.pl/uslugi/WS-13
Wymaganymi dokumentami są wypełniony wniosek oraz mapka. Nie musisz dołączać dokumentacji przyrodniczej!
Przykład wypełnionego wniosku:
Jeżeli jednym z walorów przyrodniczych jest obwód drzewa, warto jest go zmierzyć. Pamiętaj, że obwód drzew mierzymy na wysokości 130 cm. Jeżeli mamy do czynienia z drzewem wielopiennym mierzymy każdy z pni osobno, zapisując rozmiar ze znakiem ‘+’ pomiędzy pomiarami.
Pamiętaj również, że rozmiar drzewa jest tylko jednym z kryteriów i nie jest kryterium obowiązkowym. Za pomnik przyrody mogą zostać uznane drzewa o mniejszych rozmiarach, ale posiadające wyróżniające je cechy indywidualne, niespotykane u innych drzew tego gatunku. Mogą to być drzewa o szczególnej wartość kulturowej czy z jakiegoś powodu ważne dla danej społeczności.
Mapkę najprościej wykonać poprzez zrobienie zrzutu ekranu z dowolnego portalu geoinfomacyjnego (np. Google Maps) i zaznaczenie na nim naszego obiektu.
Przykład mapki:
W przeciągu miesiąca od zgłoszenia Wydział Kształtowania Środowiska UMK powinien wykonać wizje terenową w trakcie, której sprawdzi informacje zawarte we wniosku i oceni walory danego obiektu. Z wizji powinna zostać sporządzona notatka służbowa. Następnie WKŚ poinformuje Cię pisemnie o wyniku oględzin.
Jeżeli zgłoszone drzewo lub inny obiekt spełnia wymagania zostaje wpisane na listę proponowanych pomników przyrody.
Następnie przygotowany jest projekt uchwały Rady Miasta Krakowa, który podlega konsultacjom społecznym oraz uzgodnieniu z RDOŚ.
Po konsultacjach i uzgodnieniach uchwała jest poddana głosowaniu przez Radę Miasta Krakowa. jeżeli wynik głosowania jest pozytywny obiekt trafia do rejestru form ochrony przyrody prowadzonego przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowisk oraz do centralnego rejestru form ochrony przyrody prowadzonego przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.