Znajdujący nieco ponad 60 km od Krakowa Park Gródek w Jaworznie, podobnie jak krakowski Zakrzówek, powstał w miejscu po dawnym kamieniołomie. Nieco ponad 20 lat temu wydobywano tam dolomit. Pod koniec lat 90-tych kamieniołom został zalany wodą i tak powstały dwa rozlewiska otoczone skałami, tworząc jeden z najpiękniejszych przyrodniczo terenów w województwie śląskim. Odwiedzający porównują krajobraz Gródka do rajskich zakątków Chorwacji czy Malediwów. W otoczeniu unikatowego połączenia klifów skalnych oraz turkusowej wody, możemy podziwiać ozdobne gatunki roślin, dzikie ptactwo oraz ryby.
Na pierwszy rzut oka, zarówno pod względem historii jak i walorów estetycznych, Gródek w Jaworznie przypomina krakowski Zakrzówek. W przeciwieństwie jednak do założeń realizowanego projektu Parku Zakrzówek, w koncepcji zagospodarowania Parku Gródek postawiono na minimalizm i wyeksponowanie naturalnych walorów przyrodniczych tego miejsca, bez zbytniego ingerowania w charakter krajobrazu.
Po pierwsze: BEZPIECZEŃSTWO.
To, co rzuca się w oczy na pierwszym miejscu to brak metalowych siatek okuwających skały. Mimo, że w Gródku, tak samo jak na Zakrzówku, wysokie skalne klify górują nad zalewem, nie osiatkowano tam skał, a jedynie zabezpieczono strome miejsca drewnianymi barierkami oraz ustawiono tabliczki informujące zwiedzających o zakazie zbliżania się do urwisk skalnych.
Po drugie: NATURALNOŚĆ I EKOLOGIA.
Elementy infrastruktury Parku Gródek zostały dobrane tak, by dobrze komponowały się z otoczeniem. Barierki wykonane są z drewna, podobnie schody, pomosty, wiaty czy znaki informacyjne. Nie zaburzają one harmonii estetycznej tego miejsca lecz przeciwnie – wtapiając się w krajobraz, w sposób spójny pozwalają eksponować jego naturalne walory.
W doborze roślin kierowano się ich dostosowaniem do naturalnych warunków glebowych, oraz dostępności gatunków występujących na terenie Jaworzna. Takie działanie miało na celu zwiększenie lokalnej bioróżnorodności a także, odpowiadać na potrzebę przeciwdziałania problemom klimatycznym.
Po trzecie: EDUKACJA.
W Gródku podczas obcowania z unikatowym charakterem przyrody kamieniołomu, możemy dowiedzieć się czegoś więcej o tamtejszej florze i faunie dzięki tablicom tworzącym ścieżkę dydaktyczną. Wiedza o przyrodzie nie tylko pozwala na bardziej świadome obcowanie z nią, ale też uczy szacunku do natury i poszanowania tego, co dzikie i naturalne.
Po czwarte: SPORT I REKREACJA
W Parku Gródek zarówno spacerowicze jak i amatorzy nurkowania mogą korzystać w pełni z uroków dawnego kamieniołomu. Dla turystów zbudowano altany, ławeczki oraz miejsca do biwakowania nad Zbiornikiem „Wydra”. Na terenie przeznaczonym do rekreacji obowiązuje zakaz kąpieli. Można tam za to podziwiać ryby, dzikie ptactwo oraz inne zwierzęta. W znajdującej się nieopodal Bacówce „Betlejem” można zobaczyć alpaki, osły, kucyki, owce, kozy… a nawet kangura!
Nurkowie mają z kolei do dyspozycji drugi zalew, zwany „Koparkami”, z własnym zapleczem w postaci specjalnych kontenerów. Na stronie bazy nurkowej Via Sport Diving Marina „Koparki” możemy przeczytać zdanie: Naszą ambicją jest stworzenie kompleksu rekreacyjno-sportowego – nie tylko dla wielbicieli nurkowania – ale także dla miłośników innych aktywności i dyscyplin sportowych, bez ograniczeń ze względu na porę roku czy wiek.
Całkowity koszt realizacji planu Parku Gródek w Jaworznie wyniósł ok. 2 627 400 zł. Plan zakładał, że wszystkie działania inwestycyjne w obrębie powstającego parku będą ukierunkowane na zachowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych tego obszaru, a jego udostępnienie mieszkańcom miało odbywać się w sposób jak najmniej ingerujący w przyrodę.
Udało się więc stosunkowo niewielkim kosztem finansowym stworzyć miejsce do rekreacji, sportu oraz edukacji przyrodniczej, zachowując przy tym dbałość o bezpieczeństwo, a co najważniejsze, nie niszcząc przy tym naturalnego krajobrazu.
Tymczasem w Krakowie, całkowity koszt planowanego Parku Zakrzówek szacowany jest na 70 milionów złotych. Samo osiatkowanie skał kamieniołomu, które wzbudziło dużo kontrowersji, kosztowało ok. 5 milionów złotych – to prawie dwa razy tyle ile wynosi całkowity koszt zagospodarowania Parku Gródek w Jaworznie. Projekt Parku Zakrzówek jest nie tylko kosztowny, ale i szkodliwy pod wieloma względami – przyrodniczym, estetycznym czy społecznym.
Czy można było inaczej?
Przykład inwestycji w Jaworznie pokazuje, że jak najbardziej.
Źródła:
- https://jaworzno.naszemiasto.pl/lato-w-parku-grodek-piekne-zwierzeta-w-bacowcewspolnoty/ar/c7-7316273
- https://dziennikzachodni.pl/nowa-strefa-rekreacji-w-jaworznie-to-kamieniolom-grodekzdjecia/ar/10059350
- https://katowice.wyborcza.pl/katowice/5,35063,23382488.html?disableRedirects=true
- http://www.viasport.pl/nurkowanie-baza-nurkowa-unikatowy-akwen-nurkowy-wjaworznie.html
- http://www.bip.jaworzno.pl
2 komentarze
Młodzi ludzie muszą uczyć władze Krakowa jak można zagospodarować przepiękny teren rekreacyjny i przyrodniczy .. Czy przypadkiem nie nastał czas zmian włodarzy na młodszych , nie zepsutych układami oraz mądrzejszych 🤔
[…] (CHKO Chráněná krajinná oblast Pálava). To kolejne miejsce po wcześniej opisywanych przez nas Parku Gródek w Jaworznie oraz zalewie Balaton w […]